Rosnące zainteresowanie paliwami stałymi o relatywnie niskiej emisji zanieczyszczeń sprawiło, że ekogroszek stał się jedną z najpopularniejszych alternatyw dla tradycyjnego węgla kamiennego w Polsce. Czy rzeczywiście jest bardziej ekologiczny niż inne paliwa stałe? Jakie ma właściwości i na co zwrócić uwagę przy zakupie? W poniższym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia związane z ekogroszkiem – od jego charakterystyki po wybór najlepszego rodzaju do Twojego kotła.
Ekogroszek – Czym się charakteryzuje?
Ekogroszek to rodzaj paliwa stałego produkowanego głównie z węgla kamiennego, poddawanego procesowi wzbogacania (oczyszczania) oraz odpowiedniej granulacji. Otrzymany w ten sposób granulat charakteryzuje się niższą zawartością siarki, popiołu i wilgoci, co przekłada się na:
Mniejszą emisję zanieczyszczeń
- Wyeliminowanie dużej części związków siarki i innych niepożądanych substancji pozwala znacząco ograniczyć emisję szkodliwych pyłów i gazów.
Wysoką wartość opałową
- Porównując do zwykłego węgla, węgiel ekogroszek ma z reguły wyższą kaloryczność przy jednoczesnej lepszej czystości spalania (mniej osadów, mniej popiołu).
Niską zawartość wilgoci
- Producenci ekogroszku dążą do osiągnięcia maksymalnie suchego paliwa, dzięki czemu spala się ono efektywniej i nie traci cennych kWh na odparowanie wody.
Granulację dopasowaną do kotłów z podajnikiem
- Najczęściej spotykany przedział ziaren to 5–25 mm. Dzięki temu węgiel ekogroszek idealnie nadaje się do stosowania w nowoczesnych kotłach retortowych (tzw. kotły 5. klasy lub kotły z ekoprojektem).
Równomierne spalanie
- Ujednolicona frakcja sprawia, że ekogroszek spala się stabilnie, co jest istotne dla automatycznego systemu podawania węgla do paleniska.
Warto jednak pamiętać, że nie każdy „ekogroszek” na rynku spełnia te wysokie standardy. Wszystko zależy od jakości surowca, procesu produkcji i składu.
Jeśli zależy Ci na sprawdzonej jakości ekogroszku i fachowym doradztwie, sprawdź Galax, firmę specjalizującą się w dostawie różnego rodzaju opału oraz profesjonalnym wsparciu w doborze najlepszego surowca. Więcej o działalności Galax znajdziesz tutaj.
Tani ekogroszek – Na co uważać?
Wielu konsumentów przy wyborze opału kieruje się przede wszystkim ceną. Nic dziwnego – ogrzewanie domu to spory wydatek, a zaoszczędzenie kilkuset złotych rocznie może być istotne. Jednak tani ekogroszek nie zawsze okazuje się ekonomicznym rozwiązaniem, ponieważ:
Niższa kaloryczność
- Tańsze paliwo często ma dużo niższą wartość opałową. Może to wynikać ze słabszego jakościowo węgla lub dużej zawartości wilgoci, co sprawia, że trzeba spalić go więcej, aby uzyskać tę samą ilość ciepła.
Wyższa zawartość popiołu
- W paliwach gorszej jakości znajduje się więcej zanieczyszczeń (m.in. kamienia czy innych niepalnych frakcji), co skutkuje częstszym czyszczeniem kotła i większą ilością odpadów do utylizacji.
Problemy z kotłem
- Ekogroszek o niejednolitej granulacji lub dużej wilgotności może zatykać podajnik, wpływając na awaryjność instalacji grzewczej.
- Słaby jakościowo opał potrafi generować spieki i zanieczyszczać palenisko, co wpływa na komfort eksploatacji i koszty konserwacji kotła.
Brak certyfikatów
- Tani ekogroszek bywa sprzedawany bez wyraźnego podania parametrów technicznych (wartości opałowej, zawartości siarki czy wilgoci). Kupowanie takiego opału jest zawsze obarczone ryzykiem.
Oczywiście nie chodzi o to, by kupować najdroższy dostępny ekogroszek. Istotne jest znalezienie odpowiedniego balansu między ceną a jakością. Czasem lepiej dołożyć kilkadziesiąt złotych do tony, aby zyskać większą wydajność i bezproblemowe działanie kotła.
Cena ekogroszku – Co wziąć pod uwagę?
Cena ekogroszku zależy od wielu czynników, w tym między innymi:
Parametry jakościowe
- Kluczową rolę odgrywają: kaloryczność (wartość opałowa), zawartość siarki, popiołu i wilgoci.
- Ekogroszek o wysokiej kaloryczności (np. 26–28 MJ/kg) będzie droższy niż ten o kaloryczności rzędu 20–22 MJ/kg, ale w praktyce może bardziej się opłacać ze względu na mniejsze zużycie.
Marka i miejsce produkcji
- Niektóre marki, jak np. Skarbek ekogroszek, cieszą się uznaniem wśród użytkowników dzięki powtarzalnej jakości.
- Ekogroszek sprowadzany z zagranicy (np. z Czech, Ukrainy czy Rosji) może różnić się parametrami od krajowego.
Opakowanie i logistyka
- Węgiel workowany jest zazwyczaj droższy od tego sprzedawanego luzem, jednak zapewnia wygodę składowania i łatwość dozowania opału.
- Węgiel ekogroszek workowany o masie 25 kg lub 20 kg w jednym worku jest szczególnie praktyczny dla osób, które nie chcą (lub nie mogą) magazynować opału w większych ilościach jednorazowo.
Sezon i dostępność
- Ceny paliw stałych często rosną w sezonie grzewczym (jesień–zima), kiedy popyt jest największy.
- Aby zaoszczędzić, wiele osób decyduje się na zakup ekogroszku latem lub wczesną wiosną, kiedy ceny bywają bardziej atrakcyjne.
W praktyce warto zwrócić uwagę nie tylko na nominalną cenę za tonę, ale i na to, jak dany ekogroszek będzie się spalał – czy nie będzie powodował awarii kotła, jak często będzie wymagał czyszczenia pieca, czy daje wystarczająco dużo ciepła itp.
Rodzaje ekogroszku – Najważniejsze różnice
Na rynku można znaleźć wiele typów ekogroszku. Część producentów oferuje go pod własnymi markami handlowymi (np. Skarbek ekogroszek), inni sprzedają go bez brandu, jedynie podając parametry. Czym różnią się poszczególne rodzaje?
1. Podział ze względu na wartość opałową
- Wysokokaloryczny (np. 26–29 MJ/kg)
Bardziej wydajny, często droższy, ale rekompensuje koszt wysoką jakością spalania. - Średniokaloryczny (ok. 23–25 MJ/kg)
Uniwersalny, sprawdzi się w większości kotłów i przy standardowych potrzebach grzewczych. - Niskokaloryczny (poniżej 22 MJ/kg)
Zwykle tańszy, może wymagać spalania większej ilości, by ogrzać ten sam metraż.
2. Podział ze względu na frakcję (wielkość ziaren)
- Ekomiał (np. 0–10 mm)
Bardzo drobna frakcja, przeznaczona do niektórych kotłów retortowych lub mieszania z ekogroszkiem. - Ekogroszek standardowy (5–25 mm)
Najpopularniejsza frakcja, kompatybilna z większością kotłów z podajnikiem ślimakowym lub tłokowym. - Ekogroszek groszkowy (8–25 mm)
Ziarna nieco większe; niekiedy używany zamiennie z klasyczną frakcją 5–25 mm.
3. Podział ze względu na pochodzenie węgla
- Polski węgiel ekogroszek
Wysoka jakość i stabilna kaloryczność, choć ceny w ostatnich latach bywają dość zróżnicowane. - Importowany (Czechy, Rosja, Kazachstan)
Różne parametry w zależności od konkretnej kopalni; czasem niższa cena, ale bywa też ryzyko gorszej jakości.
4. Podział ze względu na sposób pakowania
- Ekogroszek luzem
Tańszy, lecz może być kłopotliwy w transporcie i przechowywaniu (ryzyko zawilgocenia). - Ekogroszek workowany
Wygodny w użytkowaniu i przechowywaniu; tani ekogroszek workowany jest łatwiejszy do kupienia w mniejszych ilościach (np. po 25 kg).
Tabela przykładowych parametrów ekogroszku
| Rodzaj ekogroszku | Kaloryczność (MJ/kg) | Zawartość popiołu (%) | Zawartość siarki (%) | Granulacja (mm) | Opakowanie |
| Skarbek ekogroszek | 26–28 | 3–5 | < 0,6 | 5–25 | Worki 25 kg / luzem |
| Ekogroszek Premium | 25–27 | 5–6 | < 0,8 | 6–25 | Worki 20/25 kg / luzem |
| Standardowy | 22–24 | 6–10 | 0,8–1 | 5–25 | Worki 25 kg / luzem |
| Ekomiał workowany | 18–21 | 7–12 | 1–1,2 | 0–10 | Worki 20/25 kg |
Powyższe dane mają charakter orientacyjny. Konkretne parametry mogą się różnić w zależności od producenta i partii.
Ekomiał workowany, a ekogroszek – Co wybrać?
Oprócz ekogroszku w sklepach i składach opałowych często spotyka się ekomiał workowany. Czym się różni od klasycznego ekogroszku?
Frakcja i sposób spalania
- Ekomiał ma mniejszą granulację (często 0–10 mm). Może być stosowany w kotłach retortowych, ale nie zawsze zapewni tak stabilne parametry spalania jak ekogroszek.
- Ma większą tendencję do spiekania się, chyba że kocioł jest do niego odpowiednio przystosowany.
Kaloryczność
- Ekomiał zwykle jest paliwem o nieco niższej wartości opałowej niż kaloryczny węgiel w formie ekogroszku.
- Spala się szybciej, a jego efektywność może być niższa, co przekłada się na konieczność częstszego uzupełniania podajnika.
Cena
- Ekomiał workowany potrafi być wyraźnie tańszy od ekogroszku o zbliżonej klasie, co kusi wiele osób szukających oszczędności.
- Trzeba jednak uwzględnić, że niższa cena może oznaczać wyższe zużycie i większą ilość popiołu.
Emisja zanieczyszczeń
- Jakość ekomiału bywa bardzo zróżnicowana. Wysoka zawartość drobnych cząstek i wilgoci może powodować zwiększone dymienie.
- Decydując się na ekomiał, warto sprawdzić opinie innych użytkowników i parametry deklarowane przez producenta.
Jeżeli Twój kocioł jest przystosowany do spalania drobnej frakcji i zależy Ci na możliwie niskim koszcie, ekomiał może być interesującą opcją. Jeśli jednak priorytetem jest stabilna praca kotła, wysoka kaloryczność i czyste spalanie, węgiel ekogroszek workowany może się okazać lepszym wyborem.
Kaloryczny węgiel – Jak pomaga Ci oszczędzać w liczbach? Przykład
Aby lepiej zobrazować, dlaczego warto zainwestować w bardziej kaloryczny ekogroszek, spójrzmy na prosty przykład. Załóżmy:
- Dom o powierzchni 150 m² z zapotrzebowaniem na energię cieplną rzędu 20 kWh/m² miesięcznie (średnia w sezonie).
- Sezon grzewczy trwa ok. 6 miesięcy.
- Przykładowe zapotrzebowanie na energię: 150 m² × 20 kWh/m² × 6 = 18 000 kWh rocznie.
Scenariusz 1: Ekogroszek kaloryczność 26 MJ/kg (~7,2 kWh/kg)
- Aby uzyskać 18 000 kWh, potrzebujemy ok. 18 000 kWh / 7,2 kWh/kg = 2500 kg (2,5 t) ekogroszku.
- Jeśli cena wynosi 2000 zł/t, koszt całości to 5000 zł.
Scenariusz 2: Ekogroszek o niższej kaloryczności, np. 22 MJ/kg (~6,1 kWh/kg)
- Do uzyskania 18 000 kWh potrzeba 18 000 kWh / 6,1 kWh/kg = ok. 2950 kg (2,95 t).
- Nawet jeśli cena to 1800 zł/t, ostateczny koszt to 5310 zł (2,95 t × 1800 zł/t).
Widać więc, że kaloryczny węgiel (ekogroszek) mimo wyższej ceny za tonę, w ogólnym rozrachunku może wyjść taniej w użytkowaniu. Dochodzą do tego korzyści w postaci mniejszej ilości popiołu i rzadszego uzupełniania podajnika.
(Przykład ma charakter poglądowy i nie uwzględnia wszystkich czynników, np. sprawności kotła, warunków pogodowych itp.)
Podsumowanie
Ekogroszek to coraz popularniejsze paliwo stałe, wykorzystywane głównie w nowoczesnych kotłach z automatycznymi podajnikami. Dzięki odpowiedniej granulacji, obniżonej zawartości siarki i popiołu oraz wysokiej kaloryczności, pozwala efektywnie ogrzewać dom przy relatywnie niskiej emisji zanieczyszczeń. Aby jednak cieszyć się wszystkimi zaletami węgla ekogroszku, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych kwestii:
Jakość i certyfikaty
- Najlepiej kupować opał od sprawdzonych dostawców, którzy rzetelnie podają parametry surowca.
- Węgiel ekogroszek workowany znanych marek (np. Skarbek ekogroszek) może zapewnić powtarzalną jakość spalania.
- Jeżeli potrzebujesz wsparcia w wyborze lub dostawie opału, sprawdź ofertę Galax, gdzie uzyskasz fachowe doradztwo i pełną gamę paliw wysokiej jakości. Szczegóły znajdziesz tutaj.
Cena ekogroszku
- Porównuj koszty w przeliczeniu na kaloryczność (MJ/kg lub kWh/kg). Czasem tani ekogroszek bywa pozorną oszczędnością, jeśli wymaga większego zużycia.
Rodzaje ekogroszku
- Różnią się frakcją, pochodzeniem, a także parametrami (zawartość siarki, popiołu, wilgoci).
- Dostępny jest także ekomiał workowany, który może być tańszy, ale nie zawsze gwarantuje równie stabilne spalanie.
Dobór do kotła
- Sprawdź, czy Twój kocioł jest przystosowany do określonej frakcji. Palenie niewłaściwym paliwem może prowadzić do awarii lub spadku efektywności.
Ekologia i wygoda
- Ekogroszek w workach jest łatwiejszy w transporcie i przechowywaniu.
- Mniej dymu, mniejsza emisja siarki i popiołu to korzyści dla środowiska i użytkownika.
Ważne, aby przed zakupem przeanalizować parametry oferowanego opału, porównać ceny, a także upewnić się, że kocioł jest właściwie dostosowany do rodzaju paliwa. W ten sposób możesz cieszyć się ciepłem, komfortem i realnymi oszczędnościami przez cały sezon grzewczy. Powodzenia w wyborze najlepszej opcji!
